Schokdempers doen veel meer met de wegligging van je auto dan je zou denken. Een set lekke of oude schokdempers zorgen er voor dat een auto langer blijft doorveren dan nodig is. Dit gaat ten koste van de accelleratie, handelbaarheid, remweg, maar ook de veiligheid van je voertuig.
Schokdempers vervangen:
- Krik de auto op
- Maak de onderste schokbrekermoer los
- Maak de bovenste schokbrekermoer los
- Tik met een plastic hamer de schokdemper los
- Plaats de nieuwe schokdemper eerst bovenin de bouten
- Zet de nieuwe schokdemper in de onderste bouten
- Draai alles naar specificatie vast
Schokdempers vervangen is niet erg ingewikkeld in principe verwijder je de oude bouten, haal je de schokdemper er uit en plaats je de nieuwe schokdemper. Iets ingewikkelder wordt het als de gehele veerpoot verwijderd moet worden. Nog ingewikkelder wordt het als je de demper wil reviseren of een ander type demper wil monteren. In dit artikel lees je hoe je je schokdempers aan pakt.
Inhoudsopgave
Schokbrekers vervangen stappenplan
De schokdempers voor zijn vaak wat lastiger te vervangen dan achter. Voor zit een schokdemper vaak in een veerpoot. De veerpoot kun je vaak wel uit elkaar schroeven om de schokdemper er uit te halen. Aan de achterkant zit de schokdemper los van de veer. De schokdemper kun je daar eenvoudig verwijderen.
Benodigdheden voor het vervangen van je schokdemper:
- Ratelset (ali express) of slagmoerschroevendraaier
- Rubber of plastic hamer
- Krik
- Assteunen
- Versnellingsbaksteun/krik
- Breekijzer
- Momentsleutel
- Locktight
- Nieuwe schokdempers
We beginnen met de schokdempers aan de achterkant. De voorkant heeft namelijk bij de meeste auto’s een veerpoot in plaats van een losse schokdemper. Het vervangen van de veerpoot komen we later op terug.
Benodigde tijd: 1 uur.
Schokdempers achter vervangen stappenplan
- Draai de wielmoeren die je wil verwijderen een slag los
Het is makkelijker om je wielmoeren een slagje los te draaien als de auto nog op de grond staat, anders draai je enkel je wiel los. Als je een slagmoerschroevendraaier bij de hand hebt is dit niet nodig en krijg je de wielen gewoon los als je auto al in de lucht hangt.
- Krik de auto op
Je kunt de auto opkrikken of de auto op een brug zetten. Als je de auto opkikt moet je de auto ondersteunen met assteunen.
- Verwijder de wielen
Bij iedere schokdemper die je aan wil pakken verwijder je het wiel. Als je met een krik en assteunen aan de slag bent gegaan kun je het best eerst achter doen en dan voor. (of je moet 4 assteunen hebben)
- Ondersteun je achteras
Het kan zijn dat wanneer je je schokdemper los maakt dat de hele achter as naar beneden komt zetten. Dit is niet prettig, kan voor schade zorgen en zelfs gevaarlijk zijn. Zorg dus dat je de achter as ondersteund hebt.
- Draai de moeren los
Eerst draai je de onderste moer los. Vervolgens draai je de bovenste moer los. Laat de moeren voor nu nog op de bout zitten. Wanneer de moeren wat losser zitten kun je ze met een ratel helemaal losdraaien. Willen de moeren niet los dan kun je wat wd40 gebruiken.
- Verwijder de oude schokdemper
Je kunt nu de moeren losgekomen zijn de moer verder loshalen met een ratel. Wanneer je de moeren los hebt kun je eerst de bovenste bout verwijderen en vervolgens de onderste bout losmaken. Als de demper te strak in de bouten vast zit kun je met een krik (of een versnellingsbaksteun als je op de brug werkt) proberen om meer of minder spanning op de veer te zetten. Je kunt dit doen door onder de as of draagarm de krik te plaatsen en de veer een paar cm in te drukken.
- Plaats de nieuwe schokdemper
Zorg dat je de schokdemper goed om monteert. De bovenkant van de demper hoort over de onderkant heen te schuiven. Je kunt de demper (met wat kracht) in elkaar duwen als je de demper er door zijn formaat niet in krijgt.
- Onderkant van de demper vastmaken
Zet de onderste bout van de demper er weer in en draai de moer er handvast op. Zo zorg je er voor dat de bout er niet per ongeluk uit valt wanneer je aan de bovenkant bent. Draai de moer nog niet strak vast want het kan zijn dat je nog wat ruimte nodig hebt om de schokdemper heen en weer te duwen.
- Maak de bovenkant van de demper vast
De bout waarmee de bovenkant van de schokdemper vast zit kun je op het schroefdraad van wat locktight voorzien. De moer zal er wat steviger op zitten en niet lostrillen als je locktight gebruikt. Vervolgens positioneer je de schokdemper zo dat de bout weer teruggeplaatst kan worden. Wanneer je de bout terug gezet hebt kun je de moer er weer op draaien. Je kunt de moer direct vast draaien met een ratel. Controleer of de veer nog goed op zijn plaats zit na het monteren van de nieuwe demper.
- Draai alles vast op 60nm
Drup nu een druppeltje locktight op het schroefdraad van de onderste bout en draai de moer daar overheen zodat deze niet los zal trillen. Met een momentsleutel kun je de bovenste en onderste moer op 60nm vastdraaien.
- Monteer het wiel
Het is altijd verstandig om voor de montage van het wiel even te kijken of er geen troep, roest of remstof tussen het wiel en de auto zit. Zie je dit wel dan kun je het nu met een staalborstel verwijderen. Je auto zal hier beter van gaan rijden omdat het wiel rechter op je auto komt te staan.
- Herhaal de stappen voor de andere kant
De andere kant werkt exact het zelfde dus begin bij stap 5 aan de andere kant.
Veerpoot vervangen
Wanneer je de dempers aan de voorkant van de auto wil vervangen zul je vaak een veerpoot tegenkomen. Een veerpoot is een schokdemper waar een veer omheen zit. Je kunt de veerpoot in zijn geheel vervangen maar als de veer nog goed is zul je de twee van elkaar los moeten maken. Je gebruikt hier een aantal tools voor:
- Veerspanner (meestal nodig, voor de veiligheid sowieso handig)
- Nieuwe demper
- Ratelset (ik gebruik deze van aliexpress al jaren)
- Hamer
Uiteraard krik je eerst je auto weer op en zet je deze op assteunen. Je haalt het wiel er af en kunt beginnen met de klus. Om de demper te vervangen kun je het best alle delen die los moeten komen eerst van een lading wd40 voorzien. In de meeste gevallen krijg je de veerpoot er anders niet uit. Vervolgens maak je alles wat vast zit aan de veerpoot los. In veel gevallen zit er aan de veerpoot een houder voor de remleidingen. Deze moet je losmaken.
Maak vervolgens de bout aan de onderkant van de veerpoot los. De moer die je losschroeft kun je meteen verwijderen. De veerpoot zal dan op zijn plaats blijven hangen. In sommige gevallen zul je ook de stabilisatorstang moeten verwijderen, controleer even of dit bij jou ook nodig is. Maak na het losschroeven van de stabilisatorstang de stang los van de veerpoot zodat je de veerpoot kunt verwijderen.
Met een hamer kun je vervolgens de veerpoot uit de draagarm tikken. Een extra lading wd40 is je vriend bij dit klusje. Heb je dit voor elkaar dan is de onderkant van de schokdemper vrij en kun je met de bovenkant aan de slag.
Onder de motorkap vind je dat de veerpoot met drie of vier moertjes nog vast zit. Deze kun je losmaken. Let er op dat als je de laatste los maakt de veerpoot naar beneden kan vallen. Het zou echter ook kunnen dat je nog flink aan de veerpoot moet rammelen om deze los te krijgen. Mocht je bovenaan de veerpoot stel mogelijkheden hebben dan is het handig om met een stift de huidige stand te markeren. Zo kun je de nieuwe veerpoot er op dezelfde stand in zetten en blijft je uitlijning beter.
Nu je alles verwijderd hebt is het handig om alles schoon te maken. Pak een metaalborstel en maak de draagarm, top mount en andere delen waar veel roest of viezigheid zit schoon.
Als je de complete veerpoot wil vervangen dan kun je nu de veerpoot er in zetten. Wil je de veerpoot van een nieuwe demper voorzien dan onderneem je de volgende stappen:
Zet de veer in een set veerspanners en maak de bovenkant van de demper los. Vaak zit er een dop op de bovenkant met een lading lagervet. In het lagervet vind je een moer die je los kunt draaien.
Het losdraaien van de top mount doe je alleen als je de veer in een set veerspanners hebt want anders kan de combinatie uit elkaar springen.
Nu je de veer en de top mount los hebt van de schokdemper monteer je de veer in de nieuwe demper en schroef je de top mount er weer op. Ook vul je de top mount weer met lagervet (als dat bij de oude demper ook zo was).
De nieuwe veerpoot terugplaatsen
De nieuwe veerpoot plaats je terug door eerst de bovenkant te monteren. Het is het makkelijkst als je de moertjes er nog maar een paar slagen in draait zodat je nog wat bewegingsruimte hebt voor het vastmaken van de onderkant. Als je nieuwe veerpoot ook voorzien is van nieuwe moertjes dan gebruik je de nieuwe exemplaren.
Zorg nu dat de veerpoot aan de onderkant op de juiste manier gedraaid is. Als er bevestigingsdelen zijn die op een bepaalde plek moeten zitten of als er een stukje metaal is dat een bepaalde plaats moet aanduiden dan is dit het moment om die delen op de juiste plek te zetten. Kijk ook naar waar je de remleidingen vast maakt en zorg dat je nu vast de remleidingen aan de juiste kant van de veerpoot hebt lopen.
De onderkant van de veerpoot kun je vast maken door een krik onder je draagarm te plaatsen. Met de krik krik je voorzichtig de draagarm omhoog en duw je de draagarm van onder op de veerpoot. Als de veerpoot er niet direct in gaat kun je wat wiggelen om deze er in te krijgen. Duw met de krik de draagarm omhoog tot de veerpoot er in zit. Als de moer waarmee de veerpoot onderaan vastgemaakt moet worden weer geplaatst kan worden dan weet je dat je ver genoeg gekrikt hebt. Je kunt nu de bout weer monteren en de moer er op draaien.
Tot slot draai je alle moeren en slangen die je losgedraaid hebt om de veerpoot los te maken weer vast. Meestal zijn dit de moer waarmee de stabilisatiestang vastgemaakt wordt en de remleidingen.
Schokbrekers repareren
Schokdempers repareren is geen goed idee. Een schokdemper is niet gemaakt om gerepareerd te worden. Er zijn natuurlijk uitzonderingen, bijvoorbeeld professionelere coilovers waar het een en ander aan vervangen kan worden maar in principe moet je een schokdemper vervangen.
Schokdempers upgraden voor betere wegligging
Welke schokdempers je moet kopen is afhankelijk van wat je graag wil. Als je een kapotte schokdemper wil vervangen kun je het best gewoon een originele schokdemper monteren. b merk vervangings dempers gaan vaak minder lang mee, hebben een minder goede kwaliteit en zorgen er voor dat je auto minder goed zal rijden.
Als je een betere wegligging wil kun je een set coilovers kopen. Ik heb zelf een set coilovers van bc-racing waar ik erg tevreden over ben. Een andere optie is een set sport dempers aan te schaffen. In het verleden heb ik een set Billstein dempers gehad die een sportievere rijstijl prettiger maakten. Ook heb ik een set Koni dempers gehad die speciaal gemaakt waren voor auto’s met een lpg tank achterin en heb ik nivomat dempers gehad die er voor zorgen dat je je kofferbak vol kunt gooien zonder dat je auto in zakt. Voor ieder wat wils dus.
Levensduur schokdempers
Het is lastig om de levensduur van een schokdemper te bepalen. Dit komt omdat de levensduur van de schokdemper erg afhankelijk is van het rijgedrag. Auto’s die het grootste gedeelte van hun leven op de snelweg doorbrengen komen geen drempels, stoeprandjes of grote kuilen tegen. De schokdempers onder deze auto’s zullen dan ook vele malen langer meegaan dan schokdempers die een zwaarder leven hebben.
Een maximum dat door veel fabrikanten aangegeven wordt is 100.000km. Er zijn echter vele gevallen bekend van auto’s die 200dkm of 300dkm op dezelfde schokdempers blijven rijden. Hoe de kwaliteit van de rit is valt dan nog te bezien.
Wanneer moet je je schokdempers vervangen?
Schokdemper slijtage komt vaak binnen 100.000km voor. Het is dus verstandig om sowieso na 100.000km de schokdempers te laten controleren of zelfs preventief te vervangen.
Een schokdemper is sowieso stuk als je het volgende kunt ontdekken:
- De schokdemper lekt olie
- De auto voelt deinend aan
- De auto duikt een kant op bij het nemen van een drempel
- De auto deint na bij een hobbel
Ook vervang je de schokdemper als deze beschadigd is, bijvoorbeeld door een steen of tak die de demper geraakt heeft. Tot slot kun je natuurlijk altijd de schokdempers vervangen als je niet meer tevreden bent over het weggedrag van je auto. Schokdempers zijn een belangrijke upgrade en kunnen de auto transformeren.
